Και όμως, πάλι οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε πως οι ρίζες των φυτών ανταποκρίνονται στο περιβάλλον τους με πολύ συγκεκριμένους και ευφυείς τρόπους.
Για παράδειγμα, η μεταφύτευση ενός φυτού είναι σε θέση να ενθαρρύνει την ανάπτυξη των ριζών, το ελαφρύ πότισμα θα πρέπει να αποφεύγεται προς αποφυγή μιας ρηχής ριζοβολίας κ.α.
Ωστόσο, εστιάζουμε σπάνια την προσοχή μας στο «κρυμμένο μισό» του φυτού κάτω από το έδαφος.
Τείνουμε να επικεντρωθούμε σε αυτό που παράγει το φυτό για εμάς: σιτηρά, φρούτα, λαχανικά, ίνες και άνθη.
Το συμπέρασμα είναι πως τα φυτά πραγματικά μιλάνε μέσω της ανταπόκρισής τους στο εδαφικό τους περιβάλλον.
Οι ρίζες των φυτών γίνονται πολύ δραστήριες σε κάθε μεταβολή του εδαφικού τους περιβάλλοντος. Στην ουσία δεν έχουν ρόλο παθητικό ελπίζοντας ένα-δυο πρόθυμα θρεπτικά στοιχεία να εισβάλουν στο αγγειακό τους σύστημα…
Αντιθέτως, τα φυτά ξοδεύουν μεγάλο μέρος της ενέργειάς τους ώστε να εγκατασταθούν σε νέους εύφορους εδαφικούς χώρους και απομακρύνονται από θρεπτικά εξαντλημένες περιοχές. Είναι σε θέση να απελευθερώσουν ακόμη και χημικές ουσίες οι οποίες αυξάνουν τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών ουσιών από μικροσκοπικά πετρώματα και σωματίδια εδάφους.
Ίσως, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος πως το παραπάνω παράδειγμα είναι περισσότερο μια ένδειξη αντίδρασης από την πλευρά των φυτών, παρά ένα παράδειγμα ομιλίας.
Πριν καταλήξουμε στα τελικά συμπεράσματα αυτής της συζήτησης θα ήταν ενδιαφέρον να εστιάσουμε στις αλληλεπιδράσεις των ριζικών συστημάτων των δένδρων με τα τεράστιας έκτασης υπόγεια δίκτυα συμβιωτικών οργανισμών, τις γνωστές μυκόρριζες.
Οι μυκόρριζες είναι μικροσκοπικά, λευκά και σπειροειδή σωληνάρια στο έδαφος, των οποίων ο ρόλος είναι η μεταφορά νερού και θρεπτικών συστατικών από δένδρο σε δένδρο.
Οι μυκόρριζες είναι τόσο μικροσκοπικές που μια μεμονωμένη κουταλιά της σούπας μπορεί να χωρέσει έως και 7 μίλια από αυτά τα νήματα.
Ο αριθμός των δέντρων που ενδέχεται να συνδεθούν με αυτούς τους σωλήνες αυξάνεται με την ηλικία των δέντρων.
Ένα πολύ ώριμο δέντρο βρέθηκε να συνδέεται με 47 άλλα δέντρα!
Τα δέντρα χρησιμοποιούν αυτό το υπόγειο δίκτυο ριζών και μυκήτων για να επικοινωνούν με αναμφισβήτητα εξελιγμένους τρόπους.
► Για παράδειγμα, τα δέντρα μπορούν να προειδοποιήσουν άλλα δένδρα για την εμφάνιση ασθενειών ή εντόμων μέσω χημικής σηματοδότησης.
► Κατά τη διάρκεια των μολύνσεων από σκαθάρια, νεαρά φυτά πεύκης που λαμβάνουν αυτές τις προειδοποιήσεις μέσω δικτύων μυκορριζών, θα παράγουν διαφορετικά χημικά προϊόντα από τα φυτά χωρίς μυκόρριζες. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσής τους.
► Η πίεση που ασκείται σε δέντρα λόγω των μεταβαλλόμενων κλιματολογικών παραμέτρων αποτελεί ακόμη ένα ενδιαφέρον παράδειγμα.
Τα στρεσαρισμένα και άρρωστα δένδρα φαίνεται να έχουν τη δυνατότητα να στείλουν τον άνθρακα τους στα γειτονικά δέντρα μέσω δικτύων μυκορριζών.
Αυτός ο άνθρακας, ο οποίος διαφορετικά θα είχε χαθεί, μπορεί τώρα να ανακυκλωθεί και να χρησιμοποιηθεί για την επιβίωση ενός υγιέστερου δέντρου.
Πιο ενδιαφέρον είναι ότι ο άνθρακας αυτός εκπέμπεται μερικές φορές επιλεκτικά σε νέα δέντρα καλύτερα προσαρμοσμένα στην αλλαγή του κλίματος, αντί σε δέντρα του ίδιου είδους.
Ο Simard παρομοίωσε αυτή και άλλες εξίσου συναρπαστικές αλληλεπιδράσεις του δικτύου των ριζών / μυκήτων με ένα νευρικό σύστημα ενός υπέρ-οργανισμού των δασών.
Προφανώς και τα ποώδη φυτά τα οποία δεν είναι τόσο παλιά όσο τα δένδρα, μπορούν και επικοινωνούν μεταξύ με λιγότερο εξελιγμένους τρόπους, αλλά και αυτά σίγουρα κάτι θα έχουν να πουν.
✔ Αντιδρούν τα φυτά στο περιβάλλον τους; Σίγουρα ναι.
✔ Συζητάνε τα φυτά μεταξύ τους;
✔ Πόσο διατεθειμένοι είστε να ακούσετε και να συμμετάσχετε τελικά στις συζητήσεις τους;